Gaaf Peter, maar hoe pas ik aikidoprincipes praktisch toe in mijn werk?’ Als ik deze vraag gesteld krijg dan weet ik dat het proces werkt. Een mooi voorbeeld voor iedereen die regelmatig professioneel vergadert.

 

‘Henriette maakte nog niet zo lang als marketingdirecteur en enige vrouw deel uit van het directieteam van een groot installatiebedrijf. Een dochterbedrijf met een Duitse moeder waarvan duidelijke sporen waren terug te vinden in de bedrijfscultuur: hiërarchisch en formeel waarbij functietitels en posities ertoe doen. Haar voorganger was net metpensioen gegaan na een lang dienstverband waarin hij als een van de pioniers had meegeholpen om het bedrijf op tebouwen, samen met Henri, de directievoorzitter en Fred, de directeur operations. Anders dan Henri was Fred nietbetrokken geweest bij de selectie en aanstelling van Henriette. Al tijdens haar eerste directieoverleg liet hij zich gelden door haar verbaal aan te vallen, een soort proeve van bekwaamheid. Maar met haar reactie maakte Henriette een onuitwisbare indruk.

In plaats van zich in de verdediging te laten drukken liet zij Fred eerst rustig uitpraten. Ook daarna reageerde ze niet direct maar liet een korte stilte vallen, waarna ze rustig en zelfverzekerd opstond en naar het whiteboard achter devoorzitter liep. Daarop schetste zij een eenvoudig maar kraakhelder model dat zij vervolgens kort en bondig toelichtte. Al pratende was zij met een rechte rug langzaam in de richting van Fred bewogen. Op het moment dat zijschuin achter hem stond rondde zij haar verhaal af waarop ze Fred, die al met haar was meegedraaid, recht aan keek.Zonder omwegen vroeg ze hem hoe hij vond dat haar visie zich verhield tot zijn portefeuille. Fred had daarop niet direct een passend antwoord. Daarom nodigde Henriette hem uit om hierover samen na de vergadering verder te praten. Terwijl ze weer had plaatsgenomen op haar plek bedankte ze Fred vriendelijk en daarna de voorzitter die het stokje weer overnam.

 

Wat gebeurde hier?

In plaats van op Freds aanval te reageren koos Henriette haar eigen actie, vanuit rust en zelfvertrouwen, waarbij ze de vraag gewoon onbeantwoord liet. Daarbij gebruikte zij haar fysiek door haar rug te rechten en haar positie ten opzichte van Fred wat te veranderen. Daarmee gaf zij hem even geen houvast. Door aan het eind van haar betoog achter hem te gaanstaan kon ze vanuit zijn positie meekijken naar het model op het whiteboard. Op dat moment was zij het centrum vande beweging van waaruit ze Fred recht-door-zee een vraag stelde. Toen die daar geen raad mee wist, bood ze hem een sympathieke uitweg door een individuele afspraak te maken waarmee gezichtsverlies werd voorkomen. Tot slotrondde zij het zorgvuldig af door hem vriendelijk te bedanken en de rol van de voorzitter te respecteren. Wow!

 

De belangrijkste lessen op een rijtje

  1. Neem de tijd om, in plaats van te reageren, je eigen actie te kiezen en je rug te rechten.
  2. Als je iets wilt weten, stel dan je vraag zonder omwegen.
  3. Hou te allen tijde het grote plaatje, het hogere doel in de gaten en weet wat je daaraan wil bijdragen.
  4. Voorkom dat de ander onnodig gezichtsverlies lijdt.

 

Tot slot; als het niet in een keer goed gaat bedenk dan dat oefening kunst baart. Succes!

Wil je dit ook leren? contact ons of kijk op www.DojovoorLeiders.nl

 

#Businessaikido #Workshop #Keynotes #DojovoorLeiders #KIWORKX #Leiderschap #LeadershipBlackbelt

‘De wat?’ hoor ik je denken. De Nervus vagus, ook wel ‘de zwervende zenuw’ genoemd (vagus is Latijn voor zwerven). Het is de belangrijkste zenuw van ons autonome zenuwstelsel en onze ‘antenne’ als het gaat om het aanvoelen of situaties veilig of onveilig voor ons zijn. In een samenwerking met mijn Belgische collega Greet de Baets voor de Universiteit van Gent leerde ik over het werk van de Amerikaanse neuropsychiater Stephen Porges en zijn Polyvagaal theorie, een jarenlang onderzoek naar deze ‘zwerver’. Porges ontdekte een aantal interessante wetenswaardigheden en links met Business aikido. 

  • De Nervus vagus scant 24/7 of situaties gevaarlijk of veilig zijn en zoekt dan passende vormen om met die situaties om te gaan; vechten, vluchten, verlammen of verbinding zoeken. Thema’s die ook in Business aikido aan bod komen en waar je slimmer en bewuster mee leert omgaan.
  • De Nervus vagus is verbindt daarbij alle vitale organen (o.a. hart, longen, spijsverteringsorganen, gelaatspieren) en ‘zwerft’ door ons lichaam vanaf de hersenstam naar het onderlichaam. Voor ons functioneren is de Nervus vagus dus essentieel.
  • De reden dat wij als homo sapiens de evolutie overleefd hebben niet zo zeer ons aanpassingsvermogen is – wat vaak wordt aangenomen – maar vooral onze vriendelijkheid en ‘samen sterk’ te staan. Die verbinding dient dan wel oprecht te zijn.
  • Dat je je Nervus vagus positief kunt activeren, en ook nog eens op een leuke manier, met je stem en in beweging.

Naast overeenkomsten met Business aikido is het onderzoek van Porges te relateren aan actuele thema’s zoals psychologische veiligheid, stressmanagement, het reguleren van emoties, zelfcompassie, vitaliteit en ademen. Als je met wat basiskennis weet hoe je de Nervus vagus gepast kunt behandelen, vergroot je grip op je balans, je wendbaarheid en je vermogen om in verbinding te blijven of te komen met je omgeving. Een uitnodigend perspectief! In deze blog wat je moet weten over ‘de zwerver in jou’ en over hoe je deze praktisch kunt stimuleren.

 

1. De Nervus vagus
Hoewel een beetje technisch, deze basiskennis is goed om te weten. De Nervus vagus maakt deel uit van ons autonome zenuwstelsel. Het heeft als functie om prikkels vanuit je omgeving en je lichaam waar te nemen en hierop te reageren. Wij mensen hebben van alle diersoorten het best ontwikkelde zenuwstelsel. Dit is een uitgebreid en complex systeem. Onder het autonome zenuwstelsel vallen bijvoorbeeld de spijsvertering, het kloppen van het hart, het knipperen van de ogen en de adembeweging. Naast het autonome zenuwstelsel kennen wij het animale zenuwstelsel. Dit deel kunnen we bewust sturen, bijvoorbeeld wanneer wij ervoor kiezen om een arm op te tillen.

De Nervus vagus is dus de belangrijkste zenuw van ons autonome zenuwstelsel. Zij is gevoelig en scant 24/7 of situaties waarin wij ons begeven gevaarlijk of veilig zijn. Anders gezegd; zij zoekt naar triggers (het is onveilig) en glimmers (het is veilig). Zo bedient zij ons brein dat wil weten aan welke context het zich moet aanpassen. Dit werkt heel subtiel. Lacht iemand bijvoorbeeld oprecht, dan lachen de ogen altijd mee. Dit is niet het geval bij een gemaakte lach. Onze Nervus vagus leest het verschil tussen ‘aardig doen’ en ‘aardig zijn’ feilloos. Ook al realiseren wij ons dit op zo’n moment niet bewust, op een dieper niveau hebben we geregistreerd dat er iets niet klopt. Andersom, als je als leidinggevende, maar ook als ouder of collega, oprecht aandachtig bent en rust uitstraalt, dan creëer je dus een sfeer van veiligheid.

 

2. Aan of uit, ‘gas geven’ of ‘remmen’
Het autonome zenuwstelsel kent eenvoudig gesteld twee standen; ‘aan’ en ‘uit’. Het sympathische zenuwstelsel zorgt voor mobilisatie (actie, in beweging komen, handelen, maar ook vechten en vluchten). Aan de andere kant is er het parasympatische zenuwstelsel, dat met 12 zenuwen zorgt voor immobilisatie (tot rust komen, herstellen, ontspannen, maar ook bevriezen of verstijven). De Nervus vagus is hiervan dus de belangrijkste zenuw. De prikkels die zij opvangt worden omgezet in spanning of ontspanning en zijn daarmee bepalend voor onze reactie/ons gedrag op situaties.

 

 

Voor een goed begrip gaan we nog één tandje dieper. De Nervus vagus bestaat op haar beurt weer uit twee zenuwbundels (plaatje hierboven); de Dorsale vagus, een meer primitief deel dat zich vooral onder het middenrif bevindt, en de Ventrale vagus, een meer verfijnd en evolutionair gezien jonger deel dan zich vooral boven het middenrif bevindt. Afhankelijk van de prikkels die wij opvangen reageert ons lichaam dus volgt het signaal; ‘gas geven’ of ‘remmen’.

Dit kent een hiërarchie met drie niveaus (plaatje hieronder). Als een situatie als zeer onveilig wordt gevoeld dan maakt onze Dorsale vagus dat wij verlammen. We maken onszelf klein, houden ons stil als overlevingsstrategie. Voelt een situatie enigszins onveilig aan dan komen we in actie. Vanuit ons sympathische zenuwstelsel wordt dan het gaspedaal geactiveerd als gevolg waarvan wij reageren door te ‘vechten’ of te ‘vluchten’. Als een situatie als veilig wordt gevoeld dan ontspannen wij. In dat laatste geval is de Ventrale vagus aan het werk. Porges ontdekte hierbij dat wij naast primaire reacties als vechten, vluchten en verlammen een vierde strategie hebben ontwikkeld; ons vermogen om ons, onder het motto ‘samen sterk’, met anderen te verbinden. Zo speelt de Nervus vagus dus ook een rol in ‘verbinding’ als veelvoorkomend thema in teams en organisaties.

 

 

3. Dus …
Dit betekent dus dat wij beschikken over een zeer verfijnde antenne die 24/7 scant of situaties voor ons gevaarlijk of veilig zijn, om vervolgens ons lijf in de hierbij passende modus te brengen. Deze kennis helpt om betekenis te geven aan onze onderbuikgevoelens. Willen we onze omgeving positief stimuleren – denk aan leiders, ouders maar eigenlijk iedereen die samenwerkt – dan is een veilig klimaat scheppen te beïnvloeden door vanuit rust te werken. Daarmee geef je het signaal ‘veilig’ aan anderen. Wanneer er toch sprake is van een vorm van dreiging, bijvoorbeeld als het slecht gaat met een bedrijf of organisatie, dan blijft het belangrijk om vanuit rust te werken. Over wat je als leider niet kunt wegnemen kun je wel communiceren. Of communicatie oprecht is zal (in ieder geval onbewust) worden geregistreerd en direct van invloed zijn op het gevoel van veiligheid, de mate van stress, de reactie van betrokkenen en de eenheid in organisaties. Het goede nieuws is dat we onze Nervus vagus op diverse manieren positief kunnen stimuleren voor rust en verbinding.

 

4. Zo stimuleer je je Nervus vagus … en schep je rust en veiligheid

Praktische (en leuke) oefeningen om je Nervus vagus positief te stimuleren zijn:

  1. Bewust ademen: door diep in- en uit te ademen geef je je lichaam het signaal dat er geen gevaar dreigt en dat je kunt ontspannen. Er zijn verschillende manieren voor waarvan er hier twee verwoord:
    • 5 seconden inademen, 6 seconden uitademen. De inadembeweging is voor ons hart meer stressvol dan de uitadembeweging. Door de uitadembeweging langer te maken dan de inadembeweging synchroniseren wij ons hartritme met onze adembeweging met als gevolg een rustige staat van zijn.
    • 4-7-8. Volg het patroon 4 seconden inademen, 7 seconden inhouden (zonder je adem echt vast te zetten, te blokkeren) en dan weer 8 seconden uitademen. Dit werkt fijn bij het in slaap vallen.
  2. Zingen, neuriën en gorgelen: Fysiologisch zijn onze stembanden direct verbonden met de Nervus vagus. Lekker meezingen of -neuriën met je favoriete nummer werkt zo ontspannend. Gorgelen kun je tijdens het tandenpoetsen doen.
  3. Kototama:Een bijzondere variant om te ontspannen met behulp van je stembanden is er een uit de wereld van krijgskunsten; Kototama, ook wel ‘de taal der goden’ genoemd. Door hardop klinkers te uiten en diep in je lijf te laten resoneren ontspant je lijf volledig. Neem een diepe ademteug en laat een ‘A’ gelijkmatig uit je keel komen. Daarna de ‘O’, de ‘U’, de ‘E’ en de ‘I’. Het resoneert op verschillende frequenties en werkt heel direct. Wat minder geschikt voor in een drukke kantoortuin, maar perfect voor als je alleen in de auto zit.
  4. Koud douchen: Een koude douche of koud afdouchen stimuleert de afgifte van endorfine, een stofje dat stress doet afnemen en daarbij werkt als een natuurlijke ‘feel good drug’. Endorfine stimuleert op haar beurt weer de afgifte van serotonine en dopamine. Dit zijn hormonen die invloed hebben op onze stemming, zelfvertrouwen, geheugen, seksuele activiteit en eetlust.
  5. Beweging: Lichaamsbeweging helpt stress oplossen. Dit hoeft niet per se aikido te zijn. Ook yoga, dansen of gewoon wandelen werkt heel goed. Wanneer je lichaam beweegt worden er verschillende neurotransmitters (signaalstofjes) vrijgegeven die een positief effect hebben op je zenuwstelsel en zo op je mentale staat van zijn, waaronder ook endorfine (zie vorige punt).

Er is natuurlijk veel meer te vertellen en te lezen over het werk van Porges. Hieronder vind je een aantal lezenswaardige bronnen, waaronder het boek Business aikido. Daarin staat o.a. op een herkenbare manier beschreven hoe wij vechten, vluchten en verlammen in de dagelijkse praktijk. Dit herkennen is de eerste stap. Daarna gaat het erom hoe je balans te corrigeren, als startpunt voor minder stress, meer veerkracht en een veilig samenwerkingsklimaat. Zet hem op!

 

5. Bronnen en interessante verwijzingen

Hoe ga je? Lukt het al om je rust en overzicht te bewaren, stress te minimaliseren en meer plezier in je werk te hebben? Dit is al weer de 7e blog in een reeks van 8 waarin ik een van de krachtige principes uit ‘Business aikido’ nader toelicht. Business aikido ontving een shortlistnominatie voor Managementboek van het jaar 2019 en is dus volgens de vakjury een van de 5 beste managementboeken van het afgelopen jaar. Doe er je voordeel mee! Het volgende principe gaat over teams, organisaties maar ook over jezelf. Dit luidt:

 

‘Streef eenheid na in alles’

1. Waarom?

Verdeeldheid leidt tot krachtverlies. Aan eenheid ontlenen wij kracht. Er gaat dan geen energie verloren aan innerlijke strijd. Alleen dan zijn we wendbaar en kunnen we op ieder moment moeiteloos versnellen. Maar, dat is in de praktijk nog niet zo makkelijk. We hebben allemaal onze bijzondere kwaliteiten, ideeën en belangen. Dat maakt dat er ook altijd sprake is van een onderstroom, datgene wat niet uitgesproken wordt maar er wel is. Dat met elkaar tot één brengen vraagt aandacht. Gebrek aan eenheid is te herkennen aan onbalans, gedoe en geworstel, binnen teams of met onszelf. Aan de andere kant zijn er ook inspirerende voorbeelden van teams die boven zichzelf uitstijgen, mensen die ons inspireren, simpelweg door wie ze zijn. Onverdeeld, als één. Dat is heel aantrekkelijk.

2. Uit de organisatiepraktijk

Als consultant en interimmanager heb ik veel organisaties van binnen gezien. In elke organisatie is wel sprake van verdeeldheid en onbalans op een of meerdere gebieden. Zo werkte ik eens voor een dienstverlener die weliswaar financieel gezond was maar zelf niet goed scherp had waar zij nu voor stond. Daardoor leek geld verdienen het enige hogere doel. Zo werd dat ook gevoeld op de werkvloer. De betrokkenheid was laag en het verloop hoog. Veel energie ging op aan onderlinge afstemming (door verdeeldheid), het motiveren van medewerkers (door gemis van betekenis) en werven en proberen te behouden van mensen (door gebrek aan betrokkenheid, ieder voor zich). De organisatie werd daardoor steeds minder slagvaardig. Zoals gesteld; verdeeldheid gaat gepaard met krachtverlies.

In samenspraak met de werkvloer én een klanten- en leverancierspanel werkten we aan een kraakheldere missie, waarden en strategie. Die vertaalden we vervolgens door naar heel concrete acties en gedrag. Het jaar daarna groeide de betrokkenheid, nam het ongewenste verloop af en waar voorheen absoluut geen sprake van was toonden medewerkers zich meer en meer ambassadeur. Dat gold ook voor de in het panel betrokken klanten en leveranciers. Je zou kunnen zeggen dat het hele systeem betrokken was, geïncludeerd. Eerlijk is eerlijk; niet alle gedoe was direct opgelost. Maar misschien nog wel belangrijker dan de harde resultaten, er was een toon gezet die op een positieve manier besmettelijk was. Dat voelde krachtig. Zoals gesteld; aan eenheid ontlenen wij kracht.

3. Achtergrondinfo

Synergie in Nederland: 1 + 1 = 3 ofwel ‘het geheel is meer dan de som der delen’. Synergie in Japan: 1 + 1 = 1. In plaats van op ‘meer’ richt men zich op het met elkaar een eenheid zijn. Dat impliceert dat het ‘wij’ belangrijker is dan het ‘ik’. In onze individualistische cultuur is dat niet gewoon. Om de kracht van eenheid te duiden gebruikte Morihei Ueshiba, de grondlegger van aikido, drie symbolen; een driehoek, een cirkel en een vierkant, tezamen ook wel ‘Sangen’ genoemd. Hiervan zijn verschillende interpretaties zoals ‘mensheid, hemel en aarde’, ‘initiatief, eenwording en soliditeit’ en ‘hoofd, hart en lichaam’. In alle gevallen vormen deze symbolen een evenwichtige eenheid. Het plaatje hieronder druk in eenvoudige vorm uit hoe verschil tussen onbalans (links) en balans (rechts) er in een organisatie uit kan zien.

Als we dan het voorbeeld uit de organisatiepraktijk er bij pakken dan herpakte de dienstverlener uit dit voorbeeld haar balans door de richting helder te maken (driehoek), alle  bronnen te betrekken (vierkant) waardoor de betekenis voor iedereen duidelijk was (cirkel). Daarmee kwam de organisatie weer in evenwicht.

4. Er zelf mee aan de slag

Wat je in ieder geval kunt doen en waar je direct mee kunt beginnen als je eenheid wilt is:

  1. Alle relevante partijen betrekken, jezelf openen voor andere gedachten dan de jouwe en echt naar elkaar luisteren. Vergeet daarbij vooral de stem van de minderheid niet, een van de principes van Deep Democracy. Dat vraagt soms wat geduld maar maakt dat je, eenmaal met elkaar op een lijn, frictieloos kunt versnellen.
  2. Ontmoet elkaar é Afgelopen week demonstreerde aikidogrootmeester Kobayashi nog eens hoe sterk dat werkt; vanuit jouw centrum, gericht op het centrum van de ander. Niet half maar recht er op. Dat maakt het echt, geeft scherpte en schept eenheid. Net niet en het is krachteloos. Je kunt het verschil direct voelen. Even vertalen naar business taal: stel de echte vragen vanuit hoe je ze oprecht voelt. Niet om de brei heen draaien maar gewoon raak, met oog voor de ander. Wat spelregels helpen om de hiervoor nodige veiligheid te scheppen maar dan klopt de basis. Dan groei je als mens, als team en als organisatie.
  3. Check m.b.v. de drie symbolen: Een interessante exercitie is om als team of organisatie eens te checken of deze drie elementen wel met elkaar in evenwicht zijn. De richting (visie, missie, strategie) met het fundament (mensen, middelen, bronnen) en in welke mate het echt leeft (teamgeest, waarden, trots). Het geeft inzicht met betrekking tot waar bijstelling nodig is om tot eenheid te komen. In bijlage 5 van mijn boek ‘Business aikido’ vind je een praatplaat die bedoeld is om dit proces te ondersteunen.

Uitnodiging. Natuurlijk heb ook ik geen monopolie op de wijsheid. Deel als je blieft je ervaringen, inzichten en gedachten hierover. Dat is waardevol. Dat mag recht-door-zee. Graag zelfs. Zo werken we aan eenheid en synergie: 1 + 1 = vanaf nu 1.

5. Hoe verder vanaf hier?

Dank je weer voor het lezen van deze blog. Vergeet niet te delen. Mijn volgende blog staat gepland voor dinsdag 24 september 2019. Die gaat over het principe ‘weet wat je wilt bijdragen aan het grotere geheel’. Daardoor blijf je gemakkelijker gecentreerd, zelfs onder druk. Dat geeft een prettig gevoel voor jezelf en maakt je een aantrekkelijke partner in business.

Bekijk en overweeg ook deze opties:

  1. ‘Business aikido’ het boek. Heb jij dit prachtige lees- en doeboek nog niet? Hier kun je het in bladeren en bestellen https://www.kiworkx.nl/boek/
  2. Keynote, masterclass of training? Een sprankelende en prikkelende keynote voor je evenement, een masterclass voor jouw (management)teamdag of een meerdaagse teamtraining? Contact ons voor de mogelijkheden: https://kiworkx.nl/contact/ of bel 06-41118827

Vergeet natuurlijk niet ook de andere blogs uit deze serie te lezen. Tot de volgende blog.

Het zomerreces is officieel voorbij. Lekker weer aan de start, maar dan met minder stress, minder fricties en met meer rust, evenwicht, resultaat en werkplezier. Daarover gaat deze blogserie. Om de week een blog waarin ik één van de 8 aikidoprincipes uit mijn boek ‘Business aikido’ voor jou en jouw team uitwerk. 

Business aikido ontving een shortlistnominatie voor Managementboek van het jaar 2019 en is dus volgens de vakjury een van de 5 beste managementboeken van het afgelopen jaar. Doe er je voordeel mee! Deze week al weer het zesde principe.

 

‘Blijf in beweging’

1. Waarom?

Even terug naar de eerste 5 aikidoprincipes (zie https://www.kiworkx.nl/artikelen/); hiermee kun je al een groot verschil maken. Alleen, die gaan vooral over de keuzes die je zelf maakt in een relatief stabiele omgeving. Maar wat nu als iemand jou met kracht benadert, bijvoorbeeld tijdens een vergadering onverwacht? Dan verlammen of ‘stilstaan’ is dan de slechtste optie. Je bent dan voorspelbaar, extra kwetsbaar en de ander zal dit als een uitnodiging kunnen vervaren om door te gaan. Daarentegen, vanuit beweging ben je veel lastiger te vangen. Je ervaart dan ook veel meer ruimte om te bewegen kunt dan makkelijker je eigen keuzes blijven maken. Bovendien; doorstarten vanuit beweging is namelijk veel makkelijker dan opnieuw starten vanuit stilstand. Je bent wendbaarder en sneller en je, zoals vermeld, je ziet meer mogelijkheden.

2. Uit de organisatiepraktijk

Tijdens een vergadering wordt Sandra, regiomanager West-Nederland bij een financiële dienstverlener, onverwacht verbaal aangevallen door Henry, haar directe collega van dat andere regio – Oost. Dat er sprake was van rivaliteit dat wist zij al maar desondanks was zij toch even uit het veld geslagen door de onverwacht harde en kritische vragen van Henry. Hij probeerde haar duidelijk ‘de maat te nemen’. Even viel zij stil … tot zij zich realiseerde dat zij het Henry zo alleen maar gemakkelijker maakte. Zij herstelde zich snel door bewust te gaan verzitten, zich wat meer naar Henry toe te draaien en in plaats van op zijn stellingen te reageren hem op een rustige toon een vraag te stellen: ‘wat is er met je gebeurt sinds ons overleg van gisterenmiddag. Toen leek je het met mij eens te zijn. In ieder geval kan ik mij niet herinneren dat jij je toen zo hebt uitgesproken?’ Nu was het Henry die zich ongemakkelijk voelde.

Time-out: hiermee is de discussie misschien nog niet over, maar de dynamiek is wel veranderd in het voordeel van Sandra. Door fysiek te gaan verzitten, hoe subtiel dan ook, schepte zij voor zichzelf de mentale ruimte om adequaat te reageren op de situatie.

3. Achtergrondinfo

Je kunt dit politici vaak zien doen wanneer zij geen antwoord willen geven op een vraag van een journalist. Dit kan natuurlijk ook irritant zijn dus de vraag is hoe Sandra in het voorbeeld hiervoor verder gaat. Aikido gaat niet over het uitschakelen van tegenstanders maar over het neutraliseren van de aanval, het inschakelen van medestanders dus. Vanuit deze gedachte zou zij gezichtsverlies voor Henry dus willen voorkomen, ondanks zijn aanval. Gerelateerd aan het in beweging blijven kan Sandra ‘spelen’ met de volgende aspecten om haar speelruimte en invloed te vergroten:

Positie en afstand: ‘De juiste afstand’ is een kwestie van leren aanvoelen, net als welke positie in een bepaalde situatie het meest voordelig is. Daar bestaan oefeningen voor maar die vragen ook begeleiding. Tijdens onze trainingen kunnen we die begeleiding bieden.

Beweging en richting: Het gaat hier niet over ‘beweging’ in de zin van hardlopen of doordenderen. Het gaat over het intunen op de beweging die er al is, het in de flow komen met je omgeving. Qua richting kun je grofweg kiezen tussen ‘er van af’ en ‘er naar toe’. Dat laatste, waarbij jij dus het initiatief neemt, kan heel krachtig zijn. De ander kan dan bijna niet anders dan rekening met je houden.

Timing en tempo: ‘Timing is everything’. Zorg dat je steeds net iets eerder bent dan de ander. Dat gaat gemakkelijker wanneer jij initieert. Kies vervolgens een tempo waarop de ander je kan blijven volgen. Jij kunt dan moeiteloos leiden.

Ruimte en grenzen: Onder druk kun je onbewust gemakkelijk al je aandacht op ‘het probleem’ richten. Daarmee zit je er ook aan vast. Door je blik dan te verruimen, het probleem in de/zijn/haar bredere context te zien, voorkom je dat. Bepaal vooral ook waar je eigen grenzen liggen en wees daarover duidelijk. Het is OK om dit ontdekkenderwijs te doen.

4. Er zelf mee aan de slag …

Er naar toe: Kies er voor om in situaties waarbij je tot nu toe juist geneigd bent om er van weg te bewegen om het juist aan te gaan. Ondersteun deze mentale keuze door het ook fysiek daadwerkelijk te doen. Een stap in de richting van de ander volstaat. Merk op hoe dit voor je voelt. Je schept zo een anders startpunt, vanuit kracht.

Verander je positie: Verander, net als Sandra in het voorbeeld hierboven, je positie ten opzichte van de ander. Een kleine, subtiele verandering volstaat. Gevorderde krijgskunstbeoefenaars oefenen met het zo klein mogelijk maken van de verandering, zonder afbreuk te doen aan het effect. Bijzonder om te ervaren.

Beweeg! Bevroren? Zet een stap. De richting maakt dan niet uit. Vanuit de nieuwe positie kun je weer nieuwe mogelijkheden zien. Maak daarvan gebruik, met oog voor de ander.

5. Het vervolg …

Dank je voor het lezen van deze blog. Vergeet niet te delen. Mijn volgende blog staat gepland voor dinsdag 10 september 2019. Die gaat over het principe ‘streef eenheid na in alles’. Dat geldt voor je team, je organisatie en op de eerste plaats ook voor jezelf als individu. Voor een goede start na de zomervakantie.

Bekijk en overweeg ook deze opties:

  1. Een lees- en doeboek. Als je ‘Business aikido’ nog niet hebt gelezen dan kun je die via deze link kun je bestellen. Of er doorheen bladeren: https://www.kiworkx.nl/boek/
  2. Een sprankelende en prikkelende keynote voor je evenement, een masterclass voor jouw (management)teamdag of een meerdaagse teamtraining? Contact mij voor de mogelijkheden: https://kiworkx.nl/contact/ of bel 06-41118827

Vergeet natuurlijk niet ook de andere blogs uit deze serie te lezen. Tot de volgende blog!

Na de zomer starten met minder stress, minder fricties en met meer rust, evenwicht, resultaat en werkplezier? Volg deze blogserie. Om de week een blog waarin ik één van de 8 aikidoprincipes uit mijn boek ‘Business aikido’ voor jou en jouw team uitwerk. 

Business aikido ontving een shortlistnominatie voor Managementboek van het jaar 2019 en is dus volgens de vakjury een van de 5 beste managementboeken van het afgelopen jaar. Doe er je voordeel mee! Deze week al weer het vijfde principe.

 

‘Ga aandachtig met elkaar om’

1. Waarom?

Het lijkt misschien een open deur, aandachtig met elkaar omgaan. Maar toch, wij zijn doorgaans zo met onze eigen agenda en met onszelf bezig dat de kwaliteit van onze aandacht naar de ander matig is. De beleving van de ander telt daarbij. Maar tegelijk is de kwaliteit van onze aandacht bepalend voor de kwaliteit van de samenwerking. Daarom dit principe. In deze blog heb ik beschreven hoe je met 4 eenvoudige stappen en wat meer bewuste aandacht aan de voorkant – dan wel oprechte aandacht – enorm veel energie, tijd en geld kunt besparen aan gedoe achteraf.

2. Uit de organisatiepraktijk

Herken je deze situaties?

  1. Bot gedropt: Omdat je vaak druk bent benader je anderen doorgaans vrij direct, zonder aanloop, maar ook zonder je echt te bekommeren om wat die ander op dat moment bezighoudt. Je valt met de deur in huis, dropt je vraag of boodschap bij een collega en bent alweer vertrokken voordat die boodschap goed en wel geland is. Zo spreken je de ander aan op functie en ga je voorbij aan diegene als mens.
  2. Quasi geïnteresseerd: Wat subtieler. Je benadert de ander vrij direct waarbij je voor de vorm vraagt hoe het gaat. Weliswaar nodigen je de ander uit tot een gesprek, maar terwijl de ander vertelt hoe het gaat, ben je met je onze gedachten alleen bij de vraag die je eigenlijk wil stellen of boodschap die je wil vertellen. Echt luisteren doe je niet en het kost moeite om de ander niet te onderbreken. Vervolgens drop je de vraag of boodschap waarna he vertrekt. In de deuropening kan er nog net een formeel bedankje af maar liever herhaal je nog even de deadline.
  3. Respectvol. Je wil een vraag stellen of boodschap delen. Eerst check je of de ander tijd voor je heeft door de ander uit te nodigen voor een gesprek. Een ‘nee’ is daarbij een optie. Vervolgens vragen we naar wat de ander op dat moment bezig houdt. Luisteren dus en je eigen agenda even parkeren. Zodra de ander klaar is met zijn of haar verhaal – en niet eerder – dan pas stel je je vraag of vertel je jouw boodschap. Daarna rond je het zorgvuldig af, bijvoorbeeld door de ander te bedanken voor zijn of haar tijd.

3. Achtergrondinfo

In de eerste twee situatiebeschrijvingen lijkt het op wat we samenwerken noemen, maar in feite werkt ieder voor zich. We doen dit allemaal en veel vaker dan we ons beseffen. Wat niet klopt is de intentie. Die is onzuiver. Er is namelijk een bijbedoeling. Onbewust zal de ander dit aanvoelen als berekenend of zelfs manipulatief gedrag en zelf ook voorzichtiger worden. Ons gedrag is besmettelijk!

In de derde situatiebeschrijving toon je werkelijk oog voor de ander. Respect wat betekent elkaar steeds weer opnieuw (re) zien (spect). Dat vereist de intentie om de ander oprecht te ontmoeten. Ont-moeten, het moeten er af zodat er sprake is van gelijkwaardigheid. Dit wordt vaak overgeslagen vanuit het idee dat dit te veel tijd kost. Maar dat is een misvatting. Aandachtig verbinden met de ander kost nooit meer dan 2 minuten. De ander zal zich gezien en gehoord voelen en veel eerder commitment geven, dit in tegenstelling tot in de twee eerste situatiebeschrijvingen. Wat je daar krijgt is compliance. Sec het antwoord op je vraag en niets meer dan dat, simpelweg omdat je voorbij bent gegaan aan die ander als mens.

Morihei Ueshiba, de grondlegger van aikido, besefte ooit ten diepste dat de intentie waarmee hij de ander benaderde via de ander ook weer bij hem terug kwam. Hij besloot daarom om aikido te ontwikkelen, een vredeskunst, de kunst van de harmonie en een prachtige metafoor voor samenwerken in organisaties. Hij besloot geen tegenstanders uit te schakelen maar in plaats daarvan medestanders in te schakelen. Een totaal andere intentie. Oprechte aandacht voor elkaar maakt hierbij het verschil. Wil je echt samenwerken, begin dan met ont-moeten, met moeten weglaten en aandachtig met elkaar in gesprek gaan over wat er al is en wat je samen kunt realiseren. Je intentie is dan zuiver.

4. Er zelf mee aan de slag

De volgende vier stappen helpen je om het zuiver te houden.

  1. Uitnodigen: begin altijd met een uitnodiging. Heeft de ander geen tijd, kom dan op een later moment terug als diegene wel tijd en aandacht voor je heeft.
  2. Meebewegen: Vraag naar wat de ander bezig houdt en luister met je volle aandacht. Het moment dient zich vanzelf aan voor jouw vraag of boodschap.
  3. Richting geven: Stel jouw vraag of vertel je boodschap. Omdat je al weet waar de ander staat heb je niet meer zoveel woorden nodig.
  4. Loslaten: Rond zorgvuldig af, bijvoorbeeld door een eenvoudig ‘dankjewel’. De ander zal zich gezien voelen wat maakt dat je een volgende ontmoeting kunt beginnen waar je de vorige keer eindigde. Zo verdiept jullie relatie zich moeiteloos.

De onderliggende overtuiging hierbij is dat iedereen uiteindelijk gezien en gehoord wil worden, ook al verschillen we soms van mening. Door iemand eerst oprecht te zien, te horen en te begrijpen geef je een groot cadeau.

5. Het vervolg …

Dank je voor het lezen van deze blog. Doe er wat mee en vergeet niet te delen. Mijn volgende blog staat gepland voor dinsdag 27 augustus 2019. Die gaat over het principe ’blijf in beweging’. Wat te doen als jij ontspannen en gecentreerd bent, jouw intentie klopt maar de ander jou met kracht benadert? Een beetje meer spanning dus. Lees je weer mee?

Als jij niet kunt wachten dan heb ik een paar opties voor je:

  1. Als je mijn boek ‘Business aikido’ nog niet hebt gelezen dan kun je die via deze link kun je bestellen. Of er doorheen bladeren: https://www.kiworkx.nl/boek/
  2. Zelf ervaren? Inspirerende keynote voor je evenement? Een masterclass voor jouw (management)teamdag? Een meerdaagse teamtraining? 1 op 1 begeleiding?

Contact mij voor informatie: https://kiworkx.nl/contact/ of bel 06-41118827

Vergeet natuurlijk niet ook de andere blogs uit deze serie te lezen. Tot de volgende blog!

Speciaal voor jou en voor jouw team post ik vanaf 18 juni om de week een blog waarin ik één van de 8 aikidoprincipes uit mijn boek ‘Business aikido’ uitwerk naar praktische waarde voor op de werkvloer. Voor een optimale start na het zomerreces met minder stress, minder fricties en met meer rust, evenwicht, resultaat en werkplezier.

Business aikido ontving een shortlistnominatie voor Managementboek van het jaar 2019 en is dus volgens de vakjury een van de 5 beste managementboeken van het afgelopen jaar. Doe er je voordeel mee! Deze week het derde principe:

  

‘Ontspan volledig’

1. Waarom?

Over het waarom van dit derde principe kan ik kort zijn. Als wij ontspannen zijn dan zijn we ontvankelijker, sensitiever, flexibeler, sneller, energieker, evenwichtiger, aantrekkelijker en veel minder kwetsbaar. Redenen genoeg dus. Maar echt ontspannen is in onze westerse wereld nog niet zo gemakkelijk. Wij leven in een resultaat gedreven en competitieve maatschappij. We schromen niet om elkaar onder druk te zetten stellen en stellen hoge eisen aan elkaar … en aan onszelf. ‘Ik moet carrière maken’, ‘ik wil het goed doen’ en ‘ik moet bijhouden wat er in (meerdere) groepsapps wordt gedeeld omdat ik anders het gevoel heb iets gemist te hebben’, ‘we staan voortdurend ‘aan’’. Zo maar wat quotes uit het nationale stressdebat van vorige week. Het wijst allemaal spanning. De negatieve effecten hiervan op ons lichaam zijn fors. We gaan sluipenderwijs steeds slechter functioneren en dat terwijl we steeds hogere eisen aan elkaar stellen. Bepaald geen duurzaam scenario en juist daarom is een goed begrip van dit derde principe – juist nu – van groot belang.

2. Uit de organisatiepraktijk

Freek werkte als salesmanager bij een middelgrote ICT-dienstverlener. Een pittige job, mede doordat het bedrijf vorig jaar een paar voorname klanten was kwijtgeraakt aan de concurrentie. De directie had daarop een forse druk gelegd op het scoren van nieuwe klanten. Een veel hogere druk dan voorheen wat bij Freek resulteerde in een hinderlijke stress waarmee hij nu al 8 maanden dagelijks naar zijn werk kwam. Thuis was hij prikkelbaar, op zijn werk kortaf, soms ronduit bot en zijn teamleden ontliepen hem als dat kon. Onder het mom van ‘fake it until you make it’ probeerde Freek zijn spanning zoveel mogelijk te maskeren. Tot vorige week. De opzegging van nog een belangrijke klant had hem moedeloos gestemd en slapeloze nachten bezorgd. Tijdens het aan het MT presenteren van de achterblijvende resultaten klapte Freek dicht. Gevoelens van schaamte, angst, onzekerheid en boosheid op zichzelf speelden hem nu parten. Zijn huisarts diagnosticeerde een beginnende burn-out.

Freek besefte zich dat het anders moest en gelukkig vond hij een adequate coach met wie hij aan een vlot maar ook degelijk herstel werkte. Tijdens zijn herstel vernam hij van een paar van zijn vertrouwelingen hoe de spanning op het laatst zichtbaar was geweest in zijn houding, op zijn gelaat en in zijn gedrag. Bovendien had het impact gehad op het functioneren van het hele team. Zijn mensen hadden zich niet gesteund gevoeld. Niet verwonderlijk, want Freek was een tijd mentaal afwezig geweest. Nu pas realiseerde hij zich hoe hij goed bedoelde signalen uit zijn omgeving had genegeerd en hoe belangrijk het is om – als leider des te meer – je bewust te zijn van je eigen balans en houding.

3. Achtergrondinfo

Werkstress is al jaren beroepsziekte nummer 1 in Nederland. 1 op de 6 heeft er last van en het kost onze samenleving jaarlijks bijna 9 miljard euro. Dat mag een fors probleem heten. Vanuit het perspectief van aikido bezien is spanning een van de belangrijkste oorzaken voor stagnatie. Als mens beweeg je dan trager, ben je veel kwetsbaarder en loop je veel sneller vast in interactie met je omgeving. Ditzelfde geldt voor een gespannen team of organisatie. De beweging stokt, mensen voelen zich veel sneller onveilig en aangevallen en echt samenwerken wordt bemoeilijkt, simpelweg door de weerstand die dan ontstaat. Omdat wij alleen 100% invloed hebben op wat wij hier zelf in doen hou ik het in de rest van deze blog dicht bij jou.

Spanning in je lijf heeft als eigenschap dat het toeneemt. Onopgeloste spanning, stress dus, in ons lichaam maakt dat stresshormonen, adrenaline, noradrenaline en cortisol, ons lichaam in de overlevingsmodus brengen. Dit veroorzaakt een snellere hartslag, een hogere bloeddruk en de bronchiën in onze longen verwijden voor meer zuurstof. Maar continue spanning het maakt ook dat ons immuunsysteem slechter gaat functioneren. We worden vatbaarder voor ziektes zoals diabetes of hart- en vaatziekten en het libido en vruchtbaarheid nemen af. En ons gedrag? We voelen ons opgejaagd, worden intoleranter en kunnen veel minder goed omgaan met tegenslagen. Dag veerkracht.

Volledig kunnen ontspannen is dus een fundamentele competentie. Vanuit aikido zijn er twee ingangen die daarbij zeer behulpzaam zijn en heel direct werken. Je fysieke houding en je adembeweging. Hieronder een eenvoudige vorm voor beide ingangen.

4. Er zelf mee aan de slag

  • Ontspan via je fysieke houding: Als je helemaal recht staat, dat wil zeggen volledig in lijn met de zwaartekracht, dan kan je lichaam ontspannen. In het plaatje hierboven is daarvan alleen sprake bij het meest linker poppetje. De andere vier staan allemaal op hun eigen manier scheef. Dat is bij de meesten van ons het geval, simpelweg door de conditionering van onze moderne wereld waarin we uren per dag in een stoel zitten of hangen. Meestal niet recht. Zie dat een kanteling in het bekken consequenties heeft op allerlei andere plekken in een lichaam. Zo kun je jezelf rechten.
    1. Ga met je voeten op heupbreedte staan, zo dat je tenen naar voren wijzen. Rol je schouders een keer naar achteren.
    2. Kom langzaam een stukje op je tenen staan en vind zo je balans.
    3. Zak nu langzaam recht met de zwaartekracht mee naar beneden, tot je hielen de grond raken. Zo sta je recht. Sommigen zullen het gevoel hebben wat meer naar voren te staan. Dat kan kloppen. Velen staan onbewust wat naar achteren. Wat telt is dat je kunt voelen dat je lichaam ontspant. Herhaal de oefening eventueel, maar dan langzamer. Alleen de vertraging kun je voelen wat er in je lijf gebeurt.
  • Ontspan via je adembeweging: Gewoon doorademen is nog een hele kunst. Onbewust zetten we vele maken per dag onze adem vast. Let er maar eens op, bijvoorbeeld bij iets simpels als het opstaan uit je stoel. Daarmee blokkeer je de natuurlijke ademstroom en dat geeft spanning. Als je het bij jezelf merkt, doen het dan opnieuw maar blijf dan doorademen. Zo voorkom je spanning en als het goed is gaat het ook nog eens gemakkelijker.
  • Geef een glimlach weg: Ons voorhoofd is een graadmeter voor eventuele spanning in ons lichaam. Met een glimlach ontspant je voorhoofd … maar ook de rest van je lichaam. Oh ja, een glimlach is de kortste verbinding tussen twee mensen. Het werkt aanstekelijk.

5. Het vervolg …

Ik hoop dat deze blog waardevol voor je was. Zo ja, deel hem dan met anderen voor wie dit ook interessant kan zijn. Over 2 weken, op dinsdag 30 juli 2019, post ik de volgende blog over al weer het vierde aikidoprincipe dat luidt; doe alles vanuit je centrum. Een kernprincipe omdat dit gaat over jouw natuurlijke krachtbronnen. Je kunt daar dan de hele maand augustus mee oefenen zodat je startpunt voor na de zomer krachtig is.

Als jij niet kunt wachten dan heb ik een paar opties voor je:

  1. Lees mijn boek ‘Business aikido’. Via deze link kun je bestellen of blader door het boek: https://www.kiworkx.nl/boek/
  2. Inspirerende keynote voor je evenement? Een masterclass voor jouw (management)teamdag? Een meerdaagse teamtraining? 1 op 1 begeleiding?

Contact mij voor informatie: https://kiworkx.nl/contact/ of bel 06-41118827

Tot de volgende blog.

Speciaal voor jou en voor jouw team post ik vanaf 18 juni, om de week een blog waarin ik één van de 8 aikidoprincipes uit mijn boek ‘Business aikido’ uitwerk naar praktische waarde voor op de werkvloer. Voor een optimale start na het zomerreces met minder stress, minder fricties en meer rust, evenwicht, resultaat en werkplezier. Business aikido ontving een shortlistnominatie voor Managementboek van het jaar 2019 en is dus volgens de vakjury een van de 5 beste managementboeken van het afgelopen jaar. Doe er je voordeel mee! Deze week het eerste principe: 

‘Accepteer de situatie zoals die is’

1. Waarom?

We lopen allemaal tegen gebeurtenissen aan die we liever niet of anders zouden willen. Als het gaat om hoe hiermee om te gaan dan heb je grofweg twee opties; je gaat er tegenin of je accepteert de situatie zoals die is. Het verschil in de energie die het kost is groot. In het eerste geval reageer je als het ware met strijd. Je roeit dan als het ware tegen de stroom in en dat kost altijd energie. Niet alleen voor jou maar ook de ander(en) terwijl het niet of nauwelijks resultaat geeft. Zo verspillen we vaak tijd, energie en geld.

Door de feitelijke situatie te accepteren zoals die is, bewerkstellig je een aantal dingen: ten eerste begin je daarmee al wat te ontspannen. In plaats van tegen de stroom in te roeien laat je je als het ware door die stroom meevoeren. Daardoor kun je direct veel beter waarnemen en het lijkt alsof je in dezelfde situatie veel meer tijd en ruimte hebt. Je verspilt geen energie, hebt veel meer oog voor mogelijkheden, oplossingen en kansen en de weg naar resultaten is veel directer en korter. Bovendien ben je een veel aantrekkelijkere partner voor je omgeving.

2. Uit de organisatiepraktijk

Bij de reorganisatie van een middelgroot verzekeringskantoor zouden binnen de afdeling Marketing & Communicatie twee functies van junior communicatieadviseur komen te vervallen. Danielle, die al 6 jaar met veel plezier dat werk deed, was het hier grondig mee oneens. Zij zette haar hakken diep in het zand en wees elk voorstel voor ander passend werk af. Desondanks voltrok het reorganisatieproces zich langzaam maar zeker. Op een gegeven moment werd de spanning haar te veel waarop zij zich ziek meldde.

Sander daarentegen had de situatie na zijn aanvankelijke teleurstelling geaccepteerd en was daarop in gesprek gegaan over andere mogelijkheden binnen die organisatie. Dat waren er best een aantal. Naast verschillende verkenningen intern liet hij zich ook informeren over de mogelijkheid tot outplacement. Nu, een half jaar later, is Danielle nog in een intussen juridische strijd verwikkeld om haar gelijk terwijl de organisatie al lang en breed op weg is op de nieuwe koers naar een nieuwe toekomst. Net als Sander. Hij vond binnen twee maanden een leuke nieuwe baan bij een van de leveranciers. Zonder die reorganisatie was hij daar nooit opgekomen.

3. Achtergrondinfo

Acceptatie van een feitelijke situatie is heel wat anders dan je zomaar bij een situatie neerleggen. Het is juist slim en heel krachtig om jezelf even los te maken van je vaak contraproductieve primaire reactie om vervolgens bewust te kiezen wat voor jou (jouw team of organisatie) de beste vervolgstap is. Acceptatie lost misschien niet alles gelijk op maar het geeft je wel een ander vertrekpunt. Minder stress, meer overzicht en meer keuzeruimte en die voordelen zijn er direct op het moment van acceptatie.

In aikido is degene die reageert met weerstand in het nadeel. Je zet jezelf als het ware vast en bent dan voorspelbaar, traag, hoekig in de omgang en de kans op blessures zijn groter. Bovendien is het niet fijn trainen met iemand die continu weerstand toont. Een gevorderde aikidoka zal, zelfs op het moment dat hij niet meer kan voorkomen dat hij geworpen wordt, de situatie accepteren en binnen die situatie de beste optie kiezen. Bijvoorbeeld door even mee te bewegen tot hij weer de ruimte voelt om de beweging over te nemen, of door op volle snelheid te ontspannen en de worp te accepteren zodat hij direct aansluitend weer kan opstaan en door bewegen. Voor slachtoffergedrag is geen tijd.

4. Er zelf mee aan de slag

  • Verander het perspectief: De kern van leren accepteren is herkenning en verzachten. Herken je weerstand bij jezelf? Zet dan een stapje terug of opzij, kijk dan vanuit dat andere perspectief of je nieuwe mogelijkheden ziet. Die zijn er namelijk altijd.
  • Reflecteer regelmatig op je eigen gedrag: Inzicht in je eigen gedrag kun je vergroten door (voor jou belangrijke) incidenten te registeren en hierop te reflecteren. Achterin mijn boek ‘Business aikido’ vind je als bijlagen o.a. een ‘checklist in- of uit balans’ en een ‘cyclisch reflectiemodel’. Vanuit die eerste bijlage geef ik je hieronder uit een veel langere opsomming een paar veel voorkomende attitudes. Misschien kun je er nog een paar bij bedenken die op jou van toepassing zijn.
Focus op problemen Aandacht voor mogelijkheden/kansen
Discussie (standpunten uitwisselen) Dialoog (luisteren en elkaar vinden)
Klagen (slachtoffergedrag) Verantwoordelijkheid nemen
Overleven Voluit leven
Vechten, vluchten, verlammen Accepteren en handelen
. . . . . . . .

Een effectieve manier om op situaties te reflecteren is door deze concreet (max 1 A4’tje) te beschrijven in 4 stappen; 1. Wat zijn de feiten? 2. Wat is mijn beleving? 3. Wat voor betekenis/conclusie ken ik aan de situatie toe? 4. Wat ga ik volgende keer anders doen? Dit onderscheiden werkt verhelderend. Zodra je bent uitgeschreven is je hoofd weer leeg. Lekker!

  • Wees zacht naar jezelf: Vanuit krijgskunsten bezien is vallen en opstaan een voorwaarde om te leren. Wees dus zacht naar jezelf. Herinner jezelf hier aan door desnoods iets zachts bij je te dragen of op je bureau te leggen. Maak fouten, accepteer het en corrigeer open en ruimhartig. Beter nog; lacht er om en doe dat vooral samen met anderen. Het werkt ontwapenend en inspirerend.

5. Het vervolg …

De kop is er af! Ik hoop dat je je in deze blog herkent. Deel het met anderen voor wie dit ook interessant kan zijn. In de volgende blogs werken we toe van ‘zelfbewustzijn’ naar ‘vol in je kracht staan’, het van daaruit ‘anderen aanspreken in hun kracht’ en zo door naar ‘sterke teams bouwen’.

Over 2 weken, op dinsdag 2 juli 2019, post ik de volgende blog over het tweede aikidoprincipe dat luidt; wees aanwezig in het moment. Lees jij weer mee?

Als jij niet kunt wachten dan heb ik een paar opties voor je:

  1. Lees mijn boek ‘Business aikido’. Via deze link kun je bestellen of of door het boek bladeren: https://www.kiworkx.nl/boek/
  2. Inspirerende keynote voor je managementdag? Een impactvolle workshop voor jouw teamdag? Een tweedaagse teamtraining? Contact mij voor informatie: https://kiworkx.nl/contact/ of bel 06-41118827

Tot over 2 weken!

Tegenstanders? Jazeker, want er wordt wat afgevochten in onze westerse zakenwereld. Zelfs binnen bedrijven en organisaties. Gelukkig niet in fysieke zin maar des te meer met woorden en gedrag. Zo praten wij over concurrenten verslaan, een argumentenstrijd voeren en posities innemen, bijvoorbeeld bij een reorganisatie. ‘Hoezo eenheid?’ denk ik dan als aikidopractitioner, wetend dat met iedere verdeeldheid krachtverlies gepaard gaat. Een vermogen aan energie, tijd en geld verspillen wij zo door de manier waarop wij met elkaar omgaan. Wat misschien nog wel zorgwekkender is; wij zijn dit normaal gaan vinden …

Herkennen

Kijk om je heen en je ziet het gebeuren: politiek spel, tactisch bewegen, juist niet bewegen of de subtielere variant; ‘ja’ zeggen en ‘nee’ doen. Strategieën om zaken naar onze hand te zetten. Doelgericht als wij zijn geworden en met een workload die te groot is voor de ons beschikbare tijd duwen wij onze standpunten naar voren in de hoop zo ruimte en instemming te creëren. Daarbij zijn we ongemerkt al harder gaan praten en ervaren wij tegenargumenten, vaak waardevolle feedback, als hinderlijk. Tegenstanders! We zijn zo met onszelf bezig dat wij nauwelijks nog oog hebben voor wat er bij de ander gebeurt.

De andere kant zal op iedere vorm van duwen of trekken, fysiek of mentaal, reageren met weerstand. Dit is een wet. In het voorbeeld zoals hierboven omschreven hebben we dus weerstand veroorzaakt door, zonder echte aandacht voor de ander, ons punt er door te willen duwen. Aangenomen dat die ander niet ons belang en onze urgentie deelt zal de mate van commitment laag zijn. Geen volmondig ‘ja!’ dus en waarschijnlijker een ‘ja, ja’ (in de Achterhoek betekent dit ‘nee!’). Zelfs al vind je dit nog geen echte tegenstanders, het zijn zeker nog geen medestanders. Het effect blijkt vaak pas veel later. Ik heb heel vaak meegemaakt dat resultaten uitbleven en dat partijen elkaar dan verwijtend aankeken. Tijdverlies, teleurstelling en verdeeldheid. Het kan zo makkelijk anders.

Een voorbeeld

Een aantal jaren geleden ging ik zelf grandioos de mist in. Ik was als HR manager speciaal naar kantoor gekomen voor een kort, maar voor mij belangrijk overleg met een bestuurder. Hij zou die week daarna afwezig zijn. Op het moment dat ik hem enigszins gehaast zie binnen komen val ik met de deur in huis. Hij reageert op mij. Ik reageer weer op hem en hij vervolgens weer op mij. Na een minuut of 10 is ons gesprek afgelopen zonder het door mij beoogde resultaat. Pas wanneer hij mijn kamer heeft verlaten besef ik mij wat ik heb gedaan … en wat ik heb nagelaten.

Anderhalve week later zoek ik hem op in zijn kantoor. Ik vraag hem geïnteresseerd naar zijn vakantie en laat hem zijn verhaal doen. Als hij klaar is met vertellen vraagt hij als vanzelf naar mijn week. In alle openheid deel ik mijn ervaring van ons vorige gesprek en we kunnen er samen om lachen. Op dit moment is het al gebeurt! Ik heb mijn medestander ingeschakeld. In alle rust bespreek ik mijn punt en komen we tot een gezamenlijk besluit.

Eénheid

Een van de geheimen die aikido tot een effectieve krijgskunst maken is het ‘één worden’ met de aanvaller, ook wel includeren of blenden genoemd. Naast de ander gaan staan, zo samen een eenheid vormen door eerst oprecht aandacht geven aan de richting die de ander aangeeft. Het is een keuze die wij vooraf maken. Alleen door onze positie te veranderen van tegenover naar naast de ander, creëren wij een totaal ander vertrekpunt. De ander zal zich door ons gezien en gehoord voelen en de weerstand lost daarmee op. In bedrijven werkt het precies zo.

Zo eenvoudig? Op een principieel niveau wel ja. De praktijk is echter niet zo gemakkelijk. Wat ons hierbij vooral in de weg staat is onze eigen automatische piloot. Die stuurt onze triggers aan die ons in een oogwenk terugzetten in onze vecht- of vluchtmodus. Het goede nieuws is dat wij onze aangeleerde patronen kunnen overschrijven. Dat vraagt bewust en veel oefenen maar het is de moeite meer dan waard!

Reset your mind

De mindset van waaruit wij naar zaken kijken bepaalt ons handelen, al ons handelen, direct vanaf het begin. Wanneer wij denken in termen van tegenstanders dan ontmoeten wij tegenstanders. Onbewust dragen we dit uit in ons gedrag. Andersom werkt het ook. Wanneer wij besluiten om eerst naast de ander te gaan staan dan krijgt de voedingsbodem voor een eventuele strijd geen kans. Ineens is er dan ruimte. En die tegenstander? Niet gezien maar in plaats daarvan wel een medestander ontmoet.

Slechts 2 minuten

‘Ja maar .. dat kost zoveel tijd’ krijg ik wel eens terug tijdens mijn trainingen. In de meeste gevallen gaat het om maximaal 2 minuten aan tijd en ik durf te stellen dat dit de beste tijdinvestering is die wij op dit moment in organisaties kunnen doen als het gaat om effectief samenwerken. Doen dus! Het volgende structuurtje kan je helpen:

In 5 stappen

  1. Set your mind: wees bereid de ander oprecht te ontmoeten.
  2. Nodig de ander uit om zijn of haar verhaal te vertellen (let op: nee is een optie!).
  3. Beweeg mee: luister geïnteresseerd naar de ander en laat hem of haar helemaal uitpraten.
  4. Geef nu pas richting door jouw verhaal te vertellen en wees bereid de waardevolle inzichten uit het verhaal van de ander daarin mee te wegen.
  5. Laat elkaar zorgvuldig los: ongeacht of je het met elkaar eens bent geworden, zorg voor een respectvolle afronding. Dat kan eenvoudig door de ander te bedanken voor zijn of haar verhaal.

Benieuwd naar je ervaringen. Deel ze hieronder. Succes!