Gaaf Peter, maar hoe pas ik aikidoprincipes praktisch toe in mijn werk?’ Als ik deze vraag gesteld krijg dan weet ik dat het proces werkt. Een mooi voorbeeld voor iedereen die regelmatig professioneel vergadert.

 

‘Henriette maakte nog niet zo lang als marketingdirecteur en enige vrouw deel uit van het directieteam van een groot installatiebedrijf. Een dochterbedrijf met een Duitse moeder waarvan duidelijke sporen waren terug te vinden in de bedrijfscultuur: hiërarchisch en formeel waarbij functietitels en posities ertoe doen. Haar voorganger was net metpensioen gegaan na een lang dienstverband waarin hij als een van de pioniers had meegeholpen om het bedrijf op tebouwen, samen met Henri, de directievoorzitter en Fred, de directeur operations. Anders dan Henri was Fred nietbetrokken geweest bij de selectie en aanstelling van Henriette. Al tijdens haar eerste directieoverleg liet hij zich gelden door haar verbaal aan te vallen, een soort proeve van bekwaamheid. Maar met haar reactie maakte Henriette een onuitwisbare indruk.

In plaats van zich in de verdediging te laten drukken liet zij Fred eerst rustig uitpraten. Ook daarna reageerde ze niet direct maar liet een korte stilte vallen, waarna ze rustig en zelfverzekerd opstond en naar het whiteboard achter devoorzitter liep. Daarop schetste zij een eenvoudig maar kraakhelder model dat zij vervolgens kort en bondig toelichtte. Al pratende was zij met een rechte rug langzaam in de richting van Fred bewogen. Op het moment dat zijschuin achter hem stond rondde zij haar verhaal af waarop ze Fred, die al met haar was meegedraaid, recht aan keek.Zonder omwegen vroeg ze hem hoe hij vond dat haar visie zich verhield tot zijn portefeuille. Fred had daarop niet direct een passend antwoord. Daarom nodigde Henriette hem uit om hierover samen na de vergadering verder te praten. Terwijl ze weer had plaatsgenomen op haar plek bedankte ze Fred vriendelijk en daarna de voorzitter die het stokje weer overnam.

 

Wat gebeurde hier?

In plaats van op Freds aanval te reageren koos Henriette haar eigen actie, vanuit rust en zelfvertrouwen, waarbij ze de vraag gewoon onbeantwoord liet. Daarbij gebruikte zij haar fysiek door haar rug te rechten en haar positie ten opzichte van Fred wat te veranderen. Daarmee gaf zij hem even geen houvast. Door aan het eind van haar betoog achter hem te gaanstaan kon ze vanuit zijn positie meekijken naar het model op het whiteboard. Op dat moment was zij het centrum vande beweging van waaruit ze Fred recht-door-zee een vraag stelde. Toen die daar geen raad mee wist, bood ze hem een sympathieke uitweg door een individuele afspraak te maken waarmee gezichtsverlies werd voorkomen. Tot slotrondde zij het zorgvuldig af door hem vriendelijk te bedanken en de rol van de voorzitter te respecteren. Wow!

 

De belangrijkste lessen op een rijtje

  1. Neem de tijd om, in plaats van te reageren, je eigen actie te kiezen en je rug te rechten.
  2. Als je iets wilt weten, stel dan je vraag zonder omwegen.
  3. Hou te allen tijde het grote plaatje, het hogere doel in de gaten en weet wat je daaraan wil bijdragen.
  4. Voorkom dat de ander onnodig gezichtsverlies lijdt.

 

Tot slot; als het niet in een keer goed gaat bedenk dan dat oefening kunst baart. Succes!

Wil je dit ook leren? contact ons of kijk op www.DojovoorLeiders.nl

 

#Businessaikido #Workshop #Keynotes #DojovoorLeiders #KIWORKX #Leiderschap #LeadershipBlackbelt

Nog een weekje tot aan het Kerstreces. Tijd voor wat bevrijdende gedachten ter reflectie op het afgelopen jaar én een goede start van 2024. Ik wens je alvast hele fijne dagen.

Onlangs stelde ik aan het begin van een keynote aan het publiek de vraag; ‘wie is er hard voor zichzelf?’ Vrijwel iedereen stak een hand op. Hoe zit dat bij jou? Het geeft toch te denken. We stellen niet alleen hoge eisen aan elkaar maar zeker ook aan onszelf. Dit ‘hard zijn’ gaat vrijwel altijd gepaard met mentale én fysieke spanning die, tenzij je het regelmatig helemaal oplost, maakt dat je langzaam maar zeker steeds minder goed gaat functioneren. Gelukkig kun je dit proces ook doorbreken en omkeren.

 

Zacht zijn voor jezelf? Hierom!

Goed om te weten; als je ontspannen bent dan ben je sneller, wendbaarder, veerkrachtiger, minder kwetsbaar en veel ontvankelijker voor je omgeving. Het is dan gelijk ook makkelijker om met feedback of kritiek om te gaan, eenvoudigweg omdat je het minder persoonlijk neemt. Je kunt beter luisteren en dat werkt direct door in de samenwerking met anderen waarbij jullie relatie ook meer ontspant. Fijn is dat! Zacht zijn betekent overigens niet slap. Het is juist een voorwaarde om superscherp en heel duidelijk te kunnen zijn.

 

Bevrijdende gedachten*

  1. Perfectie bestaat niet: durf fouten te maken. Het is veel belangrijker hoe je met een fout omgaat. Een fout die je goed herstelt is een stap vooruit.
  2. Naast je ratio heb je ook andere intelligentiebronnen. Op je gevoel vertrouwen is meestal raak.
  3. We hoeven niet overal om te strijden. Niet reageren en de ander even laten of gewoon je eigen actie kiezen (zonder schuldgevoel) zijn ook mogelijkheden.
  4. Je kunt een ogenschijnlijk ingewikkelde situatie vereenvoudigen door terug vallen op de principes**. Dan zie je door de bomen het bos weer.
  5. Hard werken is geen voorwaarde om gezien of gehoord te worden. Echt zijn volstaat. Wanneer je ontspannen en gecentreerd bent, gaat je omgeving zich vanzelf op jou richten.
  6. Altijd in balans zijn is een illusie. Onbalans is oké, want we kunnen dat simpel oplossen door een stapje terug te doen en onze balans te herstellen. Daarna kunnen we weer vooruit. Letterlijk en figuurlijk.

Misschien een wat ongewone tip om je te helpen ontspannen: stop iets zachts in je zak, zoals het pluisballetje op de foto hierboven, als herinnering aan het zo nu en dan even zacht zijn voor jezelf, elke keer als je eraan voelt. De afgelopen jaren heb ik er nogal wat uitgedeeld aan niet de minste leiders en andere professionals. Gewoon doen. Het werkt en het werkt heel direct. Ook voor grootmeesters …

 

Grootmeester in onbalans

‘Maar hoe kan het dat u altijd gecentreerd en in balans bent?’ werd Morihei Ueshiba (de grondlegger van de Japanse krijgskunst Aikido) ooit gevraagd. Heel even liet hij deze vraag tot zich doordringen. Hij streek even over zijn baard en zei toen: ‘Maar ik ben heel vaak uit balans. Alleen herken ik dat direct en weet dat heel snel te herstellen waardoor anderen dat kennelijk niet door hebben.’

 

* Bron: boek Business aikido (hoofdstuk 9, pagina 140).

**In Business aikido zijn 8 krachtige principes uitgewerkt waarmee je jouw succeskansen kunt vergroten vanuit ontspanning

Voor de een is het iets onbewusts, de ander maakt er een heuse studie van en weer een ander vindt het zweverig: Ademen. Wat het voor jou ook betekent, een aantal zaken met betrekking tot ademen zijn goed om te weten. Want naast drinken en eten is het een primaire levensbehoefte, waarop je bovendien invloed hebt.

 

Adem in beweging

Onze adembeweging is een spiegel voor hoe wij omgaan met gebeurtenissen in het leven. Raken wij gestrest, dan spannen wij ons lichaam aan waarbij de adembeweging oppervlakkiger wordt en ons uithoudingsvermogen afneemt. Staan wij, bijvoorbeeld als gevolg van stress, in de overlevingsstand, dan is een van de reacties van ons lichaam dat de bronchiën in onze longen verwijden als gevolg van de grote hoeveelheden stresshormonen die ons lichaam dan aanmaakt. Zijn we bang, dan schiet onze adem omhoog. Voelen we ons veilig, dan wordt onze adembeweging dieper als gevolg van de ontspanning. Grofweg twee patronen komen heel veel voor.

Zuchten: Na een intensieve werkdag eindigen we niet zelden op de bank, met een diepe zucht. We staan onszelf eindelijk toe om wat spanning los te laten. Een indicatie dat wij onze energie die dag niet goed hebben verdeeld. Zuchten oppervlakkig inademen en krachteloos uitademen, meestal gepaard gaand met een ingezakte houding. Een symptoom voor onbalans.

Blokkeren: Een andere manier is onze adem om de haverklap vastzetten. Ga maar eens na; pak eens een voorwerp dat net buiten je reikwijdte ligt. Wat deed je met je adem? Sta eens op van je stoel. Wat deed je met je adem? Ga weer zitten. Wat deed je nu met je adem? Grote kans dat je in alle drie deze voorbeelden je adem vastzette. Anders gezegd; je blokkeerde je adembeweging. Weet dat je dezelfde bewegingen ook kunt doen, veel gemakkelijker zelfs, als je gewoon blijft doorademen. Bram Balfoort, ademtherapeut en autoriteit op dit gebied, verwoorde zijn bevindingen eens als volgt:

“Hebben we het druk en leven we onder hoogspanning, dan is ook de ademhaling hoog. Zijn we drukke types, dan is de ademhaling snel en oppervlakkig. Zijn we angstig, dan wordt de keel dichtgesnoerd. Zijn we onzeker in onze uitingen, dan stokt de luchtstroom. Laten we ons gaan, dan ontsnapt een zucht. Keren we in de koestering van ons lichaam in, dan roert de buik zich. Voelen we ons vast en stevig op de grond staan, dan beweegt ook de adem laag. Hebben we lang stilgelegen, dan zijn het lichaam en de ademspieren stijf. Willen we onszelf wakker krijgen, dan openen we de mond en gapen diep.” Bram Balfoort (ademtherapeut).

 

Adem halen?

Mijn eigen leermeester op het vlak van adem en KI, Aalt Aalten, leerde mij een aantal bijzonder inzichten aanvullend hierop. Zo stelde hij dat ‘ademhalen’ feitelijk een onjuiste term is. Het impliceert dat je adem moet halen, maar onze adembeweging gaat vanzelf. Daar hoef je niets voor te doen. Anderen spreken over ‘buikademhaling’. Ook dit is een verkeerde term. Als je onze natuurlijke adembeweging volgt dan zie of merk je dat niet alleen je buik, maar onze hele bekkenbodem uitzet bij een inadembeweging. Bij het uitademen span je dit hele gebied aan waardoor de adem weer uit ons lichaam verdwijnt. Het middenrif, de belangrijkste spier bij het ademen, doet het tegenovergestelde. Die ondersteunt de adembeweging door aan te spannen bij het inademen en te ontspannen bij het uitademen. Hij sprak consequent over de ‘bekkenbodem adembeweging’. Het lijken misschien maar woorden, maar het is echt meer dan dat.

 

Hoe dan wel?

In aikido is het een van de bewuste thema’s die bestudeerd worden. Als manier om energie te laten stromen, als krachtbron voor bijzondere worpen (zie foto onderaan deze blog) en technieken en om te ontspannen onder extreme druk. In aikido doen we dat niet zittend op een matje, maar in beweging, in het vuur van de strijd. Dat maakt het enerzijds uitdagend maar tegelijk ook zeer krachtig om te ervaren. De volgende oefening kan je helpen om je adembeweging weer vrij en natuurlijk krachtig te maken.

Oefening bekkenbodem adembeweging (Bron Business aikido)

Deze oefening is een manier om de natuurlijke adem- weg weer vrij te maken en te verdiepen.

  1. Ga rechtop en ontspannen op een stoel
  2. Adem bewust, langzaam en moeiteloos door je mond in, richting de zitting van je stoel en houdt daarbij je borst laag. Sta je hele onderlichaam toe om uit te zetten bij het Niet alleen je buik,maar ook je onderrug. Voel hoe je zitbotjes daarbij licht in de zitting van de stoel drukken.
  3. Laat je adem drie seconden lang in je onderlichaam, zonder je keel vast te zetten.
  4. Adem daarna door je mond Niet in één zucht maar gelijkmatig waarbij je de ademstroom langzaam steeds wat groter maakt.
  5. Herhaal de stappen 2 t/m 4 rustig en

Wanneer je dit 5x per dag doet, maximaal 2 minuten per keer, geeft dat binnen een paar dagen al eenmerkbaar resultaat. Je ademt dieper en voelt je energieker. Ook je neusdoorgang opent zich hierdoor meer.

Niet iedereen kan het uitzetten van het onderlichaam de eerste keer voelen. Dit duidt op spanning. Jeadem blijft daardoor ook nu hoog en oppervlakkig. Het kan helpen om je handen op je onderrug te leggen en daarnaar toe te ademen.

 

Ademkracht en KI

Misschien denk je nu; Hoe werkt dit dan op de mat? Dat krachtig zijn door simpelweg te ademen klinkt toch interessant. Bij een doorgaande dus niet geblokkeerde adembeweging blijft alles stromen. Daar kunnen we een enorme kracht aan ontlenen, zeker omdat dit gepaard gaat met ontspanning. Om dit te bevatten helpt het om het concept spierkracht even wat te herkaderen. Bij een spierkrachtmeting, zoals bij armpje drukken of gewichten heffen, zetten we vaak onze adem vast op de krachtsuiting (1, 2 en ….huhggg!). Bij aikido leer je bewegen in de adembeweging. Die komt niet vanuit de bij een beweging betrokken spieren, maar uit ons hele lichaam. Zoals een baby wanneer je die optilt. Die is niet gespannen, maar juist ontspannen … maar ook massief, vol levensenergie (KI) en alles stroomt.

Mijn Japanse aikidogrootmeester Morito Suganuma liet mij dit eens op de mat ervaren. Waar ik probeerde hem met al mijn kracht om te duwen weerstond hij mijn (spier)kracht moeiteloos. Daarna wierp hij mij met een kokyu ho (ademworp) over de mat, respectvol, gecontroleerd maar oersterk. Even nog wat  relevante feitjes: ik was tenminste 20 kilogram zwaarder, 20 jaar jonger en (ik dacht) fysiek sterker. Zijn wijze les: gewoon blijven doorademen.

 

Foto bovenaan deze blog: Kokyu Ho (ademworp): Peter Hoogeveen en Morito Suganuma Shihan

 

1. Een fundamentele toevoeging aan leiderschapsontwikkeling: ‘The Leadership belts’

Op 19 en 20 oktober 2023 starten wij met de eerste stap op weg naar een Leadership Black Belt: het Leadership Core Programma. Deze 2 dagen staan in het teken van het creëren van het versterken van het fundament voor jouw leiderschap. Zelfbewust, zonder aarzelen weten waar je voor staat, volledig in je kracht en in staat om op elk moment je balans te herstellen. Voor leiders en professionals die écht een verschil willen maken. Meer over de ‘leadership belts’ en het daadwerkelijk behalen van je Leadership Black belt lees je in dit bericht.

 

2. Alles al gezien en gedaan?

Er is geen onderwerp waar meer over is geschreven dan leiderschapsontwikkeling. Zoveel studies, zoveel definities over wat leiderschap nu eigenlijk is. Valt hier nog wat aan toe te voegen? Jazeker! Zelfs voor leiders die denken dat zij alles al gezien en gedaan hebben.

In de afgelopen 20 jaar heb ik mij op allerlei manieren verdiept in leiderschap en de ontwikkeling daarvan. Van het lezen van ‘must read’ literatuur tot het zoeken van de confrontatie met mijzelf in outdoor-trainingen in de Franse natuur. Van beproefde, doordachte en gescripte leiderschapstrainingen tot out-of-the-box activiteiten, bedoeld om je eigen leiderschap te scherpen. Daarnaast het beoefenen van krijgskunsten waarvan aikido in het bijzonder. Wat al die zaken gemeen hebben is dat leiderschapsontwikkeling bij jezelf begint, dat het gaat over de bereidheid om je nek uit te steken voor een hoger doel, dat je daar écht voor gaat staan, anderen betrekt en weet te inspireren en daadwerkelijk voorleeft hoe dat doel te realiseren. Wat leiderschap écht inhoudt leer je door ‘de mat’ te betreden!

3. De ‘hele leider‘

Samengevat leer je op de mat om vanuit je eigen kern te werken (centreren) én in verbinding met anderen te blijven. Alleen dan kun je samen soepel bewegen en groeien. Maar ook de keerzijde; kracht zetten leidt direct tot weerstand en frustratie. Zo zijn er nog veel meer relevante en actuele lessen te leren die, op een principieel niveau, 1 op 1 overeenkomen met de werkvloer in organisaties. Even terug naar jou als leider: waar wij de neiging hebben om zaken vooral rationeel te benaderen leer je daaraan ook op gevoel werken. Wanneer je in staat bent om je hoofd (ratio), hart (intenties) en lijf (gevoel) met elkaar in lijn te krijgen, dan ben je moeiteloos krachtig. Het is aantrekkelijk om zo’n ‘hele leider’ te volgen. Die weet waar die voor staat en waar die naar toe wil, heeft oog voor z’n omgeving en weet anderen in hun kracht te laten functioneren. Daarop focussen wij dus in deze leiderschapsroute. Terug naar je kern en van daaruit een verschil leren maken.

4. Aikido beoefenen = leiderschap ontwikkelen

Voorbij de vorm (samen technieken oefenen op een mat) gaat het dus om leren harmoniëren. Verwar dit alsjeblieft niet met soft. Het is weliswaar zacht in contact, waardoor je exact aan kunt voelen wat anderen nodig hebben, maar tegelijkertijd ook haarscherp en krachtig. Het is een sensationeel gevoel om anderen kunnen beïnvloeden zonder kracht te hoeven gebruiken. Belangrijk om op dit punt te vermelden dat ‘winnen’ in aikido niet gaat om ‘winnen ten koste van …’. Het gaat erom samen te winnen. Dan zijn wij tot bijzondere prestaties in staat.

5. Stap voor Stap

Er bestaat geen quick-fix voor leiderschapsontwikkeling. Je kunt niet in 1 stap naar bovenaan de trap. Beter is om dat stap voor stap te doen. Wij vinden dat juist bijzonder omdat je zo echt tijd hebt om te vertragen, te verdiepen, te reflecteren de onderliggende principes echt te doorleven. Ook een Leadership Black Belt bereik je niet in één keer. Stap 1 is jezelf laten informeren hierover. Stap 2 is het Leadership Core Programma (orange belt). Daarin sta jij centraal, sprankelend en vol in je kracht. De volgende stap is het Leadership Circle Programma (green belt). Daarin leer je hoe je, met behoud van je eigen centrum en kracht, oprechte verbindingen kunt leggen en oersterke teams en organisaties, gebaseerd op veiligheid, vertrouwen en resultaat. Om het geleerde te onderhouden, te verdiepen en te verbreden volgt hierop de Leadership Master Training (black belt). Dit is een maandelijkse supervisie waarin je we de principes echt doorleven, gekoppeld aan jouw eigen casuïstiek. Inspirerend én praktisch. Zo bouw je aan een oerdegelijk fundament voor jouw leiderschap, want zonder het fundament kun je eindeloos blijven compenseren. Dus; ga jij ook voor je Leadership Black Belt?

Leadership belts. Leadership Core Programma. Leadership Circle Programma. Leadership Master Programma. Leadership Black Belt. Leadership Orange Belt. Leadership Green Belt. Business aikido facilitator opleiding. Leadership Blue Belt.

6. Wanneer en waar?

Leadership Core Programma | Orange belt: 19 en 20 oktober 2023 in Huizen

Leadership Circle Programma | Green belt: 23 en 24 november 2023 in Huizen

Later meer over de Leadership Black Master Programma | Black belt. Als je op de hoogte wilt blijven, meld je dan aan voor onze nieuwsbrief. Inschrijven kan hier. Je ontvangt dan ook een gratis E-book over centreren.

 

Algemene info: https://www.kiworkx.nl/LeadershipBlackBelt/. De Business Aikido Facilitator Opleiding is bedoeld voor trainers die een aantal jaar ervaring hebben ‘op de mat’ en bereid zijn zich te committeren aan onze missie: leiders bewust maken van hun werkelijke kracht als hefboom voor échte verandering. Interesse? Stuur mij een PB of bel: Peter Hoogeveen, 06-41118827.

Jet Hopster, als redacteur betrokken bij de totstandkoming van het boek ‘Business aikido’, interviewde auteur Peter Hoogeveen over ‘het waarom’ en het schrijfproces en vroeg hem om tips voor ondernemers die ook een boek willen schrijven.

1. Waarom wilde je een boek schrijven?

Ik meende een bijzonder en delenswaardig verhaal te hebben waarvan ik (toen ik begon) al 8 jaar de praktische waarde in het bedrijfsleven zag. Er was naar mijn idee geen goed Nederlands boek over en geen praktisch Engelstalig boek. Daarbij voelde ik de behoefte om vanuit alles dat ik had verzameld mijn eigen verhaal op papier te zetten.

2. Hoe lang ben je bezig geweest met het schrijven?

Ik heb eerst in twee jaar tijd een paar grove versies geschreven. Daarbij ben ik voor mijzelf op zoek geweest naar de juiste flow en locatie om in te werken. Toen ik die eenmaal had heb ik 8 maanden gestructureerd aan het boek gewerkt.

3. Hoe organiseerde je dat naast je onderneming?

Ik had een kantoortje waar ik in alle rust kon werken. Tussendoor deed ik wat opdrachten waarmee ik geld verdiende. Maar eerlijk is eerlijk: ik heb in die periode veel minder omzet gemaakt. De toch wat naar binnen gekeerde energie van het schrijven vond ik lastig te combineren met de naar buiten gerichte energie die nodig is voor marketing.

4. Wat vond je tegenvallen bij het schrijven?

Ik heb voor mijzelf de lat hoog gelegd en wilde echt een gedegen verhaal schrijven en ook nog eens puntig. Mijn eerdere versies waren vaak te wollig. Soms kwam ik tot de conclusie dat ik het gewoon niet kon opschrijven omdat ik op een specifiek punt niet goed genoeg wist hoe het nu werkelijk zat. Dat was dan de trigger voor nader onderzoek. Die moeite heb ik genomen maar dat maakte wel dat ik een aantal maanden langer bezig was dan ik had bedacht.

5. Viel er ook iets mee?

Jazeker. Eenmaal de juiste plek gevonden (een kantoortje in het toch wat saaie Leusden) maakte ik echt meters. De rust zorgde ervoor dat er momenten waren dat elementen op hun plek vielen. Bijvoorbeeld mijn business aikido routekaart of speelveld. Daarin komt het hele verhaal samen in slechts 3 vragen. Die had ik anders niet snel kunnen bedenken. Verder is de hulp van mijn uitgever en redacteur fijn geweest. Wat in de laatste fase heel fijn was is de bevestiging (van Jet :)) van mijn conceptteksten. Kleine opmerkingen als ‘dit leest fijn’ en ‘een opmerking als deze geeft verbinding tussen tekstblokken’. Op een gegeven moment zag ik dat zelf niet meer.

6. Hoe heb je een uitgever gevonden?

Via een klant. Die tipte mij op NUBIZ. Dat contact was gelijk goed. Eigenlijk is de eerste uitgever die ik benaderde dus degene geworden die mijn boek heeft uitgegeven. Daarnaast heb ik nog wel wat andere uitgevers benaderd waarvan er een alleen al op de titel ‘aikido’ geen interesse had. Een ander gaf aan het te concurrerend te vinden met een eerder uitgegeven boek over ‘aikido en business’ en een derde vroeg mij om een manuscript in hardcopy aan te leveren. Dat heb ik maar gelaten omdat ik een goed gevoel had bij NUBIZ.

7. Wat vond je prettig aan het werken met een uitgever?

Het vakmanschap, het geduld (waarvan ik soms te weinig heb), het meedenken met zowel het boek als mijn business en ook de constructief-kritische opstelling. Ik voelde dat het boek daar beter van ging worden. Mijn aanvankelijke gevoel is intussen bevestigd. NUBIZ heeft er een prachtig boek van gemaakt.

8. Wat heeft het boek je opgeleverd?

Een eervolle shortlistnominatie voor Managementboek van het jaar 2019. Daar heb ik het boek niet voor geschreven maar dit is een hele fijne waardering. Natuurlijk benut ik dat in mijn marketing. Het levert mij ook opdrachten op, ook uit netwerken waar ik verder niet in zit. Daarnaast hele toffe reacties van mensen die ik niet ken die aangeven heel blij te zijn met het boek. Dat is bijzonder. Eeuwige roem, blije mensen en meer opdrachten dus. Bovendien is een boek een prachtig ‘visitekaartje’ , een waardevol naslagwerk en iets om trots op te zijn. Ik heb een steen verlegd ;).

9. Heb je een advies voor ondernemers die een boek willen schrijven?

Ik volgde eerst een aantal (gratis) webinars. Daaruit leerde ik om mijn onderwerp af te bakenen qua inhoud en doelgroep. Dat hielp om in de juiste taal en toon te schrijven. Zoek een ruimte waar je fijn (en lang) kunt werken. Ik heb een keer een week een huisje gehuurd. Dat was veel te duur en te kort, dat zou ik dus laten. Verder is het essentieel om schrijfblokken in je agenda te plannen. Geen afleiding: zitten en schrijven. Ik heb veel geleerd, met vallen en opstaan. Een volgende keer zou ik vooraf een keer met een schrijfcoach sparren over een aanpak. Jazeker, er pruttelen wat gedachten over een volgend boek. Wordt vervolgd!

Bekijk ook de website van Jet [red.]

Het boek ‘Business aikido’ inbladeren of bestellen? Click hier